Viagra có thể dùng cho phụ nữ?

Đối với nam giới, có 2 rối loạn hoạt động tình dục thường được nói đến: xuất tinh sớm và rối loạn cương (RLC), riêng RLC hiện nay có thuốc viên uống chữa trị tương đối hiệu quả. Còn phụ nữ có một trục trặc trước đây thường được giấu kín và nay nhờ cuộc sống tình dục có cởi mở hơn đã được nhiều chị em thổ lộ với giới chuyên môn, cho biết đó là bị “lãnh cảm”. Câu hỏi đặt ra là viên thuốc Viagra dành cho nam giới có thể dùng cho phụ nữ để trị lãnh cảm được hay không?


Cơ chế tác dụng của Viagra
Đối với nam giới, “cương” được là do sự dồn máu và tích tụ tại xoang thể hang của cơ quan sinh dục nam. Kết quả này có được là do sự tổng hợp hài hòa các yếu tố tác động lẫn nhau như: yếu tố thần kinh, yếu tố giải phẫu, mô học của cơ quan sinh dục nam, yếu tố tâm lý, yếu tố tuần hoàn - mạch máu. Đó là các yếu tố nội tại, nếu có rối loạn sẽ đưa đến “có vấn đề”, ngoài ra còn phải kể đến tác động của yếu tố bên ngoài đưa vào như: dược phẩm (có khá nhiều thuốc làm giảm ham muốn, làm “yếu sinh lý”), rượu (ngoài nhiễm độc do nghiện rượu thì “say xỉn” cũng đồng nghĩa là bất lực tạm thời), ma túy… Do cơ chế sự cương dương như thế nên nguyên nhân gây ra RLC cũng rất phức tạp. RLC được định nghĩa là “tình trạng không có khả năng đạt được và duy trì sự cương dương vật của nam giới cho một cuộc giao hợp bình thường và tình trạng này kéo dài ít nhất là 3 tháng”.
Ảnh minh họa.
Về điều trị có nhiều phương pháp: tâm lý liệu pháp, tiêm thuốc giãn mạch vào thẳng “thể hang”, dùng dụng cụ hút chân không, giải phẫu để nhét thiết bị vào cơ quan sinh dục (xem như dùng cơ quan giả), dùng thuốc viên uống… Do khá nhiều trường hợp bất lực là nguyên nhân tâm lý nên có “tâm lý liệu pháp” và đặc biệt, có một thứ thuốc nào đó được dùng và thấy có hiệu quả nhiều khi không phải do tác dụng thực sự của thuốc, mà là do có sự ổn định về mặt tâm lý. Có điều cần ghi nhận là có nhiều thuốc ban đầu không có chỉ định dùng RLC mà chúng được dùng do có tính chất dược lý phù hợp và dựa vào kinh nghiệm lâm sàng. Như thuốc Viagra ban đầu được nghiên cứu trị bệnh tim mạch nhưng sau được nghiên cứu trị RLC.
Một số thuốc được xem là có thể trị RLC như sau:
Thuốc nội tiết tố sinh dục nam: testosterone được sử dụng khi có xét nghiệm chứng tỏ bất lực do nồng độ chất này trong máu thấp, tức do yếu tố nội tiết. Có một loại tiêm bắp cho tác dụng kéo dài, có loại thuốc viên uống, ở các nước tiên tiến còn có loại băng dán vào da. Thuốc chỉ nên dùng khi có sự chỉ định và theo dõi của thầy thuốc. Đặc biệt, người muốn có con không nên dùng vì testosterone ức chế sự sinh tinh trùng (tức làm cho vô sinh ở nam).
Thuốc giãn mạch: đây là nhóm thuốc được dùng và đường dùng thuốc khá đa dạng. Có thuốc như papaverine, phentolamine, alprostadil được tiêm thẳng vào thể hang. Nên lưu ý nguy cơ việc sử dụng thuốc loại này là chúng gây tổn hại mạch máu tại chỗ, gây cương đau kéo dài (priapism, cần phải được mổ cấp cứu) gây xơ hóa mô. Có thuốc được dùng nhét vào niệu đạo là prostaglandine E. Thuốc giãn mạch có sức hấp dẫn hơn hết là thuốc viên dạng uống, bởi chỉ cần uống thôi mà “hành sự” được quả là tiện lợi. Sildenafil (biệt dược chính là Viagra) khi ra đời đã tạo nên cơn sốt ở Hoa Kỳ và nhiều nước khác. Nên lưu ý, Viagra là thuốc chỉ dùng sau khi bác sĩ khám bệnh và kê toa vì có thể gây ra một số tác dụng phụ.
Hiện nay, đã có một số thuốc “đàn em” của sildenafil đã ra đời như tadalafil (Cialis), vardernafil (Levitra) và tỏ ra có ưu thế về tác dụng. Như tadalafil có thời gian tác dụng trong suốt 24 - 36 giờ (trong khi Viagra chỉ kéo dài 8 - 12 giờ), đây là khoảng thời gian cho phép hành sự trong thời điểm nào đó trong suốt 36 giờ, chứ không là thời gian kéo dài của sự giao hợp.
Cơ chế tác dụng của thuốc viên uống là sau khi uống thuốc sẽ hấp thu vào máu và ức chế enzym có tên phosphodiesterase- 5 (PDE-5) làm cho enzyme không hoạt động, dẫn đến giãn mạch máu ở cơ quan sinh dục nam tạo nên và duy trì sự cương (vì thế, thuốc loại này còn gọi là thuốc ức chế PDE-5 trị RLC). Nhờ tác dụng của thuốc, nam giới có thể thực hiện sự giao hợp một cách bình thường.
Phụ nữ có dùng được Viagra?
Đối với phụ nữ, trong hoạt động tình dục cũng có hiện tượng dồn máu và tích tụ máu tại cơ quan sinh dục nữ. Khi có sự kích thích tình dục, hệ thần kinh tham gia gây phóng thích một số chất sinh học gây giãn mạch, tăng lượng máu đến cơ quan sinh dục nữ gây tiết dịch làm nhờn âm hộ, âm đạo; sau đó nếu đạt được khoái cảm sẽ gây các cơn co thắt. Người phụ nữ bị “lãnh cảm” có nhiều nguyên nhân gây ra, nguyên nhân thường gặp là nguyên nhân tâm lý (cũng như cánh đàn ông, 20% các trường hợp RLC xuất phát từ bất ổn về mặt tâm lý, tức có sự trục trặc trong đời sống tinh thần) nhưng cũng có thể nguyên nhân thể chất làm máu không dồn về cơ quan sinh dục gây sự sung mãn. Vì vậy, người ta đặt vấn đề chữa trị chứng “lãnh cảm” bằng thuốc Viagra và nhà sản xuất thuốc này đã thực hiện một số công trình nghiên cứu khoa học về vấn đề liên quan đến phụ nữ. Tuy nhiên, chính thức cho tới nay các cuộc nghiên cứu sử dụng Viagra cho phụ nữ vẫn chưa đạt được kết quả mong muốn để được đăng ký và được cơ quan FDA (Hoa Kỳ) thừa nhận ghi thành “chỉ định” dùng cho phụ nữ. Viagra cũng như các thuốc ức chế PDE-5 khác chỉ có tác dụng khi có sự ham muốn hoạt động tình dục (riêng đối với phụ nữ còn đòi hỏi phải có tình yêu) chứ không phải là thuốc “kích dục”, vì vậy, không có chuyện phụ nữ bị kẻ xấu lén cho uống thuốc bị “kích dục” và thỏa hiệp cho kẻ xấu lợi dụng.
Đối với nam giới bị RLC xin được nói thêm, vấn đề dùng thuốc khá phức tạp. Những đấng nam nhi nào cho rằng mình có “vấn đề” nên đến bác sĩ chuyên khoa để khám và chữa trị, không nên tự chẩn đoán bệnh và mua thuốc tự điều trị. Cần ghi nhận Viagra không phải là thuốc “kích dục” mà là thuốc chữa bệnh, dùng không đúng có thể bị tác dụng phụ nguy hiểm.
PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC