Nguyên nhân gây vô sinh nam

Nam giới bị giãn tĩnh mạch tinh, nhiều người nghĩ mình mắc căn bệnh yếu sinh lý, ít người biết mức độ ảnh hưởng nghiêm trọng của bệnh là gây vô sinh. Tuy nhiên, với những trường hợp được phát hiện và điều trị kịp thời, tinh trùng có thể sản xuất bình thường, khả năng có con tự nhiên cao.


Giãn tĩnh mạch tinh là gì?
Giãn tĩnh mạch tinh là tình trạng giãn hệ thống tĩnh mạch tinh, bao gồm: tĩnh mạch tinh trong, tĩnh mạch tinh sau và tĩnh mạch tinh bìu. Do hệ thống van tĩnh mạch bị khiếm khuyết, máu tĩnh mạch không đi từ tinh hoàn xuống ổ bụng như thông thường mà chảy ngược từ ổ bụng vào bìu làm sự phát triển của tinh trùng rối loạn, tinh hoàn do đó bị tổn thương, bên tinh hoàn bị bệnh nhỏ đi. Biểu hiện lâm sàng thường gặp ở bệnh nhân bị giãn tĩnh mạch tinh, đó là đau tức tại tinh hoàn, nhưng không thể xác định đau ở vị trí nào cụ thể. Nhất là khi cơ thể mệt mỏi do làm việc quá sức hay thời tiết nóng nực..., tinh hoàn bị bệnh đau nhiều hơn. Quan sát có thể thấy bên tinh hoàn bị bệnh nhỏ hơn so với bên bình thường. Nhiều bệnh nhân khi đứng, khối tĩnh mạch ở bìu bị giãn trông như túi giun, khi nằm có cảm giác bẹp xuống. Tùy theo tình trạng bệnh mà có thể nhận biết được khi sờ hay thậm chí chỉ nhìn cũng thấy tĩnh mạch tinh giãn nổi ở dưới da. Một số người nhất là thanh niên còn bị đau tưng tức rất khó chịu. Cơn đau xuất hiện khi dương vật cương hay đi lại nhiều, nằm nghỉ thì hết. Phần lớn, các trường hợp bị giãn tĩnh mạch tinh thường bị ở tinh hoàn bên trái.
Ảnh minh họa.
Có nhiều yếu tố, nguyên nhân gây giãn tĩnh mạch tinh như: do cơ địa của người bệnh; do mạch máu bất thường; hệ thống van tĩnh mạch của tinh hoàn bất thường; những người do đặc thù công việc thường xuyên phải đứng nhiều, đứng lâu...
Do giãn tĩnh mạch tinh ít có triệu chứng điển hình nên người bệnh dễ nhầm với các bệnh khác ở bìu như thoát vị bẹn (sa ruột), nang thừng tinh, viêm mào tinh... Đã có trường hợp chẩn đoán là sa ruột nhưng khi mổ không thấy ruột đâu, hay chẩn đoán là nang thừng tinh nhưng mổ ra chỉ là một búi tĩnh mạch giãn to.
Tại sao giãn tĩnh mạch tinh gây vô sinh?
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới có khoảng 15% nam giới bị giãn tĩnh mạch tinh và nguyên nhân dẫn tới vô sinh là do:
Nhiệt độ tinh hoàn tăng: Bình thường nhiệt độ tinh hoàn 35oC, khi bị giãn tĩnh mạch tinh nhiệt độ tăng lên đến 37oC bằng nhiệt độ trong ổ bụng. Nhiệt độ tăng kéo dài làm cho sản xuất tinh trùng giảm xuống.
Ứ máu tĩnh mạch tại tinh hoàn: Làm chuyển hóa tại tinh hoàn bị ứ đọng, đào thải khỏi tinh hoàn chậm lại gây "ngộ độc" tế bào sinh tinh trùng;
Máu động mạch đến nuôi tinh hoàn giảm: Do ứ máu tĩnh mạch làm cho máu động mạch đến tinh hoàn giảm đi dẫn đến ôxy và chất dinh dưỡng nuôi tinh hoàn bị giảm ảnh hưởng sinh tinh trùng;
Rối loạn nội tiết tại tinh hoàn: Làm cho nội tiết tố sinh dục bị rối loạn ảnh hưởng đến sản xuất tinh trùng.
Điều trị kịp thời có thể có con tự nhiên
Các chuyên gia y tế cho biết, ở nước ta tỉ lệ nam giới mắc bệnh này rất cao nhưng hầu như không ai biết bệnh và cũng không chú ý đến những triệu trứng của bệnh. Họ chỉ đến với bác sĩ nam khoa khi cảm giác đau, tức ở bìu gây bất tiện cho sinh hoạt hay thấy lâu có con. Cũng theo các chuyên gia, bệnh giãn tĩnh mạch tinh tiến triển âm thầm và ngày càng nặng theo thời gian. Nếu bị giãn tĩnh mạch tinh ở giai đoạn nhẹ thì tinh trùng sẽ bị giảm chất lượng (số lượng thì vẫn bình thường). Nặng hơn thì giảm cả chất lượng và số lượng tinh trùng. Trường hợp nặng không có tinh trùng trong tinh dịch. Để lâu ngày không điều trị làm cho các tế bào sinh tinh bị giảm, tinh hoàn bị teo, dẫn đến vô sinh. Với những bệnh nhân điều trị kịp thời, tinh trùng có thể sản xuất bình thường, khả năng sinh con tự nhiên rất cao. Bởi vậy, khi thấy đau, tức ở bìu, nhất là bìu trái, cần đi khám ngay để điều trị kịp thời.
Việc điều trị cho bệnh nhân giãn tĩnh mạch tinh tùy mức độ tác động lên tinh hoàn mà số lượng và chất lượng tinh trùng bị giảm, có thể không còn tinh trùng trong tinh dịch. Với trường hợp nhẹ có thể điều trị bằng thuốc giúp cho thành mạch bền vững và thu nhỏ tĩnh mạch. Với những trường hợp nặng thì phải phẫu thuật thắt hoặc cắt tĩnh mạch tinh để máu khỏi trào ngược và không giãn nữa. Thực tế cho thấy nhiều bệnh nhân bị giãn tĩnh mạch tinh sau phẫu thuật đã cho kết quả: Với trường hợp số lượng và chất lượng tinh trùng giảm, có khoảng 70% tinh trùng được cải thiện; Đối với trường hợp không còn tinh trùng có 50% tái xuất hiện tinh trùng và có thể có con tự nhiên mà không cần thụ tinh nhân tạo.
Bác sĩ Hạnh Chung