Đậu đen có đủ 10 axit amin cần thiết

- Qua nghiên cứu của nhiều tác giả, trong 100g hạt đậu đen có 14g nước, 24,2g protit, 1,7g lipit, 53,3g gluxit, 4g xenlulo, cung cấp được 334 kcal.

Chất đạm thực vật có trong đậu đen là loại protein quý được cơ thể hấp thu dễ dàng và gồm đầy đủ cả 10 loại axit amin cần thiết: Lysine, methionine, tryptophane, phenylalanine, threonine, valine, leucine, isoleucine, arginine và histidine.
Đậu đen còn là một thực phẩm có nhiều muối khoáng và vitamin. Trong 100g đậu đen có 56mg canxi, 354mg photpho, 6,1mg sắt, 0,06mg caroten, 0,50mg vitamin B1, 0,21mg vitamin B2, 1,8mg vitamin PP, 3mg vitamin C... Do giá trị dinh dưỡng của đậu đen cao nên những món ăn chế biến từ đậu đen đều có tác dụng bồi bổ cơ thể tốt.
Ngoài giá trị ăn uống, đậu đen còn là một vị thuốc quý được Đông y dùng chữa bệnh từ lâu đời. Theo các sách thuốc cổ, đậu đen vị ngọt, tính bình, vào hai kinh tỳ và thận, có tác dụng hoạt huyết, giải độc, khu phong, lợi thủy, bổ thận tư âm, điều trung hạ khí, thanh nhiệt giải biểu, kiện tỳ chỉ hãn, dưỡng can minh mục... được dùng để chữa nhiều bệnh, đặc biệt là trừ phong thấp, giải độc, bồi bổ sức khỏe và bổ thận.
Sau đây là một số bài thuốc dùng đậu đen chữa bệnh đơn giản và có hiệu quả tốt:
- Chữa yếu tâm thận, váng đầu, hoa mắt, mất ngủ, trí nhớ giảm sút, đau lưng và thắt lưng... dùng đậu đen phối hợp với táo tầu có tác dụng tốt: lấy đậu đen 50g, táo tầu 50g, cho vào nồi nấu chín nhừ, hòa đường kính trắng vào ăn hàng ngày.
Đậu đen là thức ăn bổ thận ích tinh, táo tầu có tác dụng dưỡng tâm, kiện tỳ, dùng hai thứ phối hợp có tác dụng bồi dưỡng tâm thận. Những người tâm thận suy yếu ăn món này thường xuyên không những chữa được bệnh mà còn tăng cường sức khỏe, kéo dài thêm tuổi thọ.
- Chữa chứng yếu sinh lý, khả năng tình dục kém, tai ù không nghe rõ do thận hư: đậu đen 60g, thịt chó 500g. Đem hai thứ nấu nhừ, cho thêm gia vị, chia ăn ngày vài lần. Món ăn này có tác dụng bổ thận tráng dương.
- Phụ nữ sau khi sinh đẻ bị hậu sản: Lấy đậu đen 1.500g, sao cháy, ngâm với một lít rượu trắng trong một tháng. Uống mỗi ngày hai lần, mỗi lần 10ml. Bài thuốc này có tác dụng điều kinh dưỡng huyết chữa các chứng bệnh sản hậu.
- Chữa kinh nguyệt không đều: đậu đen 50g sao cháy, tô mộc 12g, sắc uống. Có thể cho thêm ít đường vào cho dễ uống. Cũng có thể rang đậu đen lên, tán thành bột mịn, mỗi lần lấy 30g, cho thêm 12g tô mộc vào nấu lấy nước, thêm đường vào uống.
- Chữa đau bụng động thai: Lấy 90g đậu đen, rượu trắng hoặc rượu vang 50ml. Nấu nhừ đậu đen với nước, pha rượu vào, rồi hòa thêm ít đường, ăn cả nước lẫn cái.
- Chữa ngộ độc thuốc và thức ăn: Lấy 30g đậu đen, 9g cam thảo sống, sắc lấy nước đặc uống. Bài thuốc này có tác dụng trừ thấp giải độc có thể giải nhiều thứ nhiệt độc.
BS Hương Liên